Gökhan Özcan‘ın dünkü Yeni Şafak gazetesinde çıkan yazısının başlığı böyle. Gazete yazılarından iyi yazı okumanın neredeyse nâdiren olduğu şu günlerde çok iyi ve gerçekten güzel bir yazı olan o yazının birkaç yerinden yapacağım alıntılamalardan oluşacak bu yazı ile iyi yazı meraklılarını o yazıdan haberdar etmektir niyetim ve murâdım.

“Zamana dayalı geleneksel değerler üzerinde yükselen bir toplumda o toplumun bireyleri olan insanlar çevrelerinden aldıklarıyla belli bir incelik kazanır. Bunun üstüne elbette kendi gayretleriyle bir şeyler koyma mecburiyetleri vardır. (…)

Güzeli görmek, güzelliği bilmek, o güzelliklerden kendi insanlığına bir şeyler katmak, o kabiliyete erişmek için gayret gösterenlerin ulaştığı bir meziyettir. (…)

(…) Oysa, güzel güzelliği geçmeyecek olandır; göreni, bileni, dokunanı, idrakine erişecek olanı güzelleştirecek olandır. İnsanı inceltecek olan, güzelle, güzellikle böyle has bir irtibat içinde olmaktır.

(…) Tek tek insanların güzelliği arayıp bulmasına, ararken güzelleşmesine izin ve imkân verilmiyor artık. Otoritelerini nereden aldığını bilmediğimiz birileri, birtakım buyurgan odaklar; güzelin ne olduğuna, neye benzediğine, nerede bulunduğuna, kaça satıldığına, güzelliğe nasıl erişebileceğimize bizim adımıza karar veriyor. Onların güzel dediği, içinde güzellik bulunduğunu söylediği şeylerin peşine takılıyor, onları elde etmeye, onlarla güzel olmaya çalışıyoruz. Yetiyor mu peki bu bize? Elbette yetmiyor!

(…)

Güzel dediğimiz şeyin sürekli değişiyor olması, aslında hayatımızda yerleşik, kalıcı, kendini derinleştiren herhangi bir güzellik bulunmadığını söylemeli bize. Bir türlü incelmiyor, incelemiyor oluşumuz bundan! (…) “

Muhyiddin İbn Arabî ‘nin (m.1165-1240) Tedbîrât-ı İlâhiyye adlı eserinin Tercüme ve Şerhinin (Ahmed Avni Konuk /m.1868-1938) Onüçüncü Bâb’ından yapacağım bazı alıntılar oluşturacak bu yazıyı(ilk alıntı da başlığı teşkil ediyor).

“Allah Teâlâ kıyamet gününü nitelediği vakit ‘Öyle ki melekler o göğün kenarları üzerindedir ve üstlerinde o gün Rabbinin arşını sekiz (melek) taşır.’ (Hâkka, 69/17) buyurmuştur. Ve ‘yevme izin’/ ‘o gün’ sözüyle ‘kıyâmet günü’ne işâret buyurur. (s. 308)

Şeyh-i Ekber (r.a.) Fütûhât-ı Mekkiyye adlı eserinin 37. Bâbının ikinci ve beşinci bölümünde “günümüzde arşı ayakta tutanların dört olduğuna ve kıyâmet günü sekiz olacağına” dâir ayrıntı ve izahlar verme lütfunda bulunmuştur. Onların buraya tercüme ve naklinin şerhi uzatacağı belirtilmiştir. (…) Burada unsur ‘tabiri’ hikmet ehlinin bahs ettikleri cisimlerin genel özellikleridir. Dolayısıyla fen erbâbının bu terime itirazları uygun değildir. Ve hiç şüphe yok ki, fen yönünden dahi sâbit olduğu üzere, gerek âlemin varlığı ve gerek Âdem’in varlığı bu dört rükün ve tabiat üzerine kâimdir. (Bkz. Fütûhât-ı Mekkiyye’nin birinci cildi başları) (s.308-309)

Vasıfların öz olarak dörde ayrılması ve böyle sınırlanması emriyle ilgili diğer sebebe gelince, senin mülküne ancak dört taraftan eksiklik/küsur gelmesiyle ilgili bir durumdur. Onlar da sağ, sol, arka ve ön taraflardır. Bu dört tarafı Hak Tealâ Kelâm-ı Mecîd’inde şöyle beyân buyurur: ‘(İblis) sonra onlara önlerinden ve arkalarından, sağlarından ve sollarından sokulacağım; sen de çoğunu şükredici bulamayacaksın.’ dedi.’ (A’râf, 7/17) (s. 310-311)

Bilinsin ki, İblis’in hükümrân ve mutasarrıf olduğu mertebe kesâfet ve unsurlar âlemidir. Ve cihât (cihetler) ile kayıdlanma bu âlemin gereğidir. Cihât ise altıdır: sağ, sol, arka ve ön, üst ve alt. Oysa âyet-i kerîmede İblis’ten naklen ancak dördü zikr olunmuş ve üst ile alt anılmadan geçilmiştir. Sebebi budur ki, alt seni kendisine davet eder, yani arz çekim gücüyle seni üzerinde tutar. (…) Ve arzın seni bu sûretle kendine daveti ve seni tutması tabii olarak senin hayatının devamını temin içindir. Dolayısıyla bu taraftan sana fesad ve eksiklik gelmez. Üst ise ilâhî tenzihin yol mahallidir. Zîrâ Hak Teâlâ senin üstünden güneş ışınlarını indirir. Ve böylece hastalık sebebi mikropları helâk eyler ve diğer faydaları verir. Yağmur yağdırır; seller vasıtasıyla arzda senin hayatına zarar veren fena maddeleri yok eder. Ve rüzgâr gönderir; hayatına zarar veren pis kokulu hevesi dağıtır. (…) Böyle olunca Kur’ân-ı Kerîm’de dört cihetin zikri, ancak sana bu cihetlerden halel ve fesâd geldiğine güçlü delildir. Bu da senin hayatında sana fiilen ve deneyerek sâbit ve ma’lûmdur.

O halde madem ki sana ancak bu dört yönden fesâd gelebiliyor, daha ileride anılacak olan dört öz vasıftan her birini bu dört yönden her biri üzerine tâbi olanları ve askerleriyle beraber belirle ki, varlık mülkünü korusunlar. (…) (s. 311)

İsmet Özel‘in İstiklâl Marşı Derneği internet portali İsmet Özel Köşesi’nde “Yazdıklarımın Soluklanma Vakti” üst-başlığı altında çıkan “Gerçeklik İçinde Din, Din İçinde Gerçeklik” başlıklı, 19 Muharrem 1443 (27 Ağustos 2021) tarihli yazısının (http://www.istiklalmarsidernegi.org.tr/IsmetOzel?Id=85&KatId=5) birkaç yerinden yapacağım alıntılamalardan oluşacak (ilki başlığı teşkil ediyor) bu yazı ile bu önemli yazının çıkmış olduğundan iyi yazı okuma merakı olanları haberdar etmektir maksadım.

“(…) Müslümanlara imkânsızlık bir teselli olarak verilmiştir. Allah bizi bizim üzerimizden üstün-insan olma beklentisi yükünü kaldırarak eğer bir türden bahis olunacaksa her hal ve şartta Allah’tan korkan ve yine her hal ve şartta Allah’tan ümit eden hayat dolu, hayatın hareket gücüyle dolu bir insan türü imkânıyla donatmıştır.  (…)

(…) Gerçeklik denildiği zaman hatırımızda varlığından şüphe edilmeyen şey canlanır.  (…) Gerçekliği kabul etmemiz için bir ispata gerek duymayız. 
Gerçeklik bize istemediğimiz kadar yakındır. Bu bakımdan din adını verdiğimiz kuram ve kılgıyı gerçeklik içinde aramak boş bir çabadır. Bütün kültürlerde din gerçeklikle çatışma halindedir. (…)  Ya Müslümanlar? Onlar daha ilk adımda en akla, hayale sığmayacak bir inancın muhafızları olarak işe başlarlar. Bu cümlenin yerine oturmadığının farkına vardım. Yine de silmedim. Silmedim çünkü yaygın olarak bilinen din tasavvuruna Müslümanlığın sığmayacağını savunacağım. Giderek İslâm inancının aşina olunan inançlarla aynı öbeğe konulamayacağına göndermede bulunacağım.

Gökhan Özcan ülkemizde sayı olarak üçü-beşi geçmeyen, yazılarını yararlanarak ve zevkle okuduğum nâdir gazete yazarlarından biri. Senelerdir izliyorum, hemen her yazısını okurum, istikrârında olumsuz hiçbir eğilime tanık olmadım. ‘Ahkâm kesme’ tâbiri kendisi için kimse tarafından kullanılamayacak bir yazardır.

O’nun bugünkü Yeni Şafak’ta çıkan “Statü, racon vesaire …” başlıklı yazısının birkaç yerinden yapacağım alıntılamalar (ilki başlığı teşkil etti) oluşturacak bu yazıyı.

“(…) Kendisini eşitler arasından bir adım öne ya da yukarıya çıkaracak türden bir statü kazanmak için çok uğraşıyor insanlar. (…) Kısa yoldan gidenlerin, uzun yoldan gidenlere göre, sonradan sahip oldukları bu yeni konumu hazmetmekte zorlandıkları bir gerçek… (…) Hak ederek ya da imtiyazlı biçimde sahip olduğu statüyü başkalarına karşı nobranca, hoyratça, ölçüsüzce kullanmaya çalışanların sayısı hiç az değil. Gücün, paranın, makamın, şöhretin, bir şekilde sahip olduğu ilişkilerin, kendisine başka insanlara karşı ölçüsüzce hükmetme hakkını verdiğine inanıyor böyleleri. (…) Örnekler çoğaltılabilir; toplumsal hayatımızın her yanına sirayet etti bu kabalıklar, bu aşağılamalar, bu üstten bakan tavırlar, bu statü dayatma raconları… (…)

Bizim geleneksel değerler dünyamızda yakın zamanlara kadar çok ayıplanan, hıç kimsenin kolay kolay âşikâr edemeyeceği davranışlardı bunlar. (…)

İnsanların dünya hayatında birçok farklı biçımde imtihan edildiklerine inaniyoruz. (…)

(Başlığı oluşturan ve yazının son cümlesi olan alıntıdan hemen önceki cümle: ) Şu üç günlük dünyada sahip olduğumuz statü, güç, para, imtiyaz, şöhret ve nüfuzla başkalarını incitmeye kalkışmaktan daha acıklı, daha ezikçe, daha kendini bilmez bir insanlık hali var mıdır? ”

Son yıllarda / aylarda gazete ya da köşe yazarlarına ilgi eski yıllarda olduğu gibi yoğun mudur? Bu konuda verilere dayanarak değil de sezinlemeyle belirtmek suretiyle cevabım: Hayır? Şimdilerde hemen hiçbir gazetede hiçbir yazarın yazısını okumak içimden gelmiyor meselâ; hiç merak etmiyorum yazdıklarını. Sosyal medyanın kimi gazete yazarlarını özellikle yansıtmada ısrarlı olmasının da rolü vardır bunda elbette. Dolayısıyla artık gazete yazarlarından ümidim yok gibi. Eskiden nasıl ilgi duyuluyormuş, duyuyormuşum, şaşıyorum!

Diyeceğim, benim durumumda, benzer kanaatte olanlar vardır sanıyorum. Tâbir câizse, modası geçmiş durumda eski gazete veya köşe yazarlığının, bu sezinlemeye göre. Sosyal medyanın bu işi iyice sulandırdığı, onlar hakkındaki bu izlenimin pekişmesine katkıda bulunduğu ihtimalini de eklemek gerektiğini bir kez daha belirteyim.

Müktesebâtı, bilgisi, sezgisi, öngörüsü, dünya görüşü, ufku, kapasitesi belli bazı isimler habire ahkâm kesiyorlar. Siyaseti de en iyi kendilerinin bildiklerini, dahası siyasetçileri tanıma, değerlilerini / değersizlerini tayin etmede rakipsiz olduklarını, onlar hakkında yazdıklarının doğru olduğu imajını hep canlı tutmaya çalışıyorlar. Kendilerini böylece bitmemiş, eskimemiş, kendilerine ilginin en azından azalmamıs, kendilerinden usanılmamış olduğu sanısını yansıtır gibiler. Oysa gerçek sandıkları, yansıttıkları gibi mi?

Değil. Zîrâ takındıkları ve/veya yansıttıkları tavırlar bakışlarının/ duruşlarının çok önemli, ciddî; hükümlerinin sağlam olduğu; kendilerinin âdeta her şeyi bilen, haber veren, öngören, uyaran, dirâyetlerinden hiç kuşku duyulmaması gereken varlıklar gibi oldukları imajı verir gibiler.

Dikkat edilirse, siyasetçileri yıpranmış, tükenmiş, güvenilirliklerini yitirmiş gibi gösterirlerken, kendilerini sütten çıkmış ak kaşık gibi sunuyorlar sanki.

Hiç isim anmadan, sırf kendilerine ilgi duymaz hâle geldiğimi, benim gibi onlara eskiden olduğu gibi ilgi duymayı sürdürmeyenlerin olduğunu tahmin ettiğimi ifade etmeye çalıştım. Siyasetçilerden, en azından şimdilerde fazla sesleri çıkmayan ve ülke yönetiminde sorumluluğu olanlar hakkında yıpratma amaçlı yazılar kaleme alanları hoş görüp, onların itibarsızlaştırmak istedikleri hakkında yazdıklarını mı önemseyeceğiz? Hayır! En azından onların yazdıklarını da değerlendirme hakkına sâhibiz ve yaklaşımımızı ortaya koymalıyız.