” (…) Emin ve diri adımlarla yürüyor; geldiği yahut yere bastığı fark ediliyor. Yaşına göre genç ve dinç. Bu hususiyetleri sebebiyle hiçbirimiz ona diğer hocalarımız arasında İmam Hatip Okullarının ilk mezunlarından biri olarak bakamadık zannediyorum. Mütevazi mi yoksa vakur mu? Belki ikisinin arasında bir yerde… Kendisine mahsus mesafeleri var fakat çekingen talebelerin bile ona yanaşmasına mani olmayan türden bir mesafe bu. Görme, anlama ve tasnif etme kapasitesi yüksek olmakla beraber bu tarafı kendini hemen ele vermiyor. (…). Hoca masasına çıkıp oturduğunda o derste neleri anlatacağına dair yüzünde net işaretler yok gibi. Ders takrirlerinde kesinlikle meydan okumuyor, talebeye tahakküm etmiyor, acelesi de yok. Fakat konuşmaya ve anlatmaya her zaman hazır ve arzulu. Talebenin o yıllarda bitmek tükenmek bilmeyen sorularını ciddiye almaya ve cevaplamaya da…

İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsü’nde Tasavvuf Tarihi derslerimize gelen rahmetli Selçuk Eraydın hoca ile alâkalı ilk intibalarımı böyle aktarabilirim. (…)

Bu yazının başlığını oluşturan cümle Ömer Türker‘in “Pratik Felsefenin Yeniden İnşası Ahlâkîliğin Doğası” başlıklı kitabından (Ketebe Yayınları 1.Baskı 2021) bir alıntıdır (s. 27). Bu cümleyi ifadeye nasıl gelindiğine dair birkaç alıntı: “Varlığın saflığına doğru ilerledikçe benlik de saflaşır ve yalın bir birlik idrakine dönüşür. Bu demektir ki insanın varlığın muhtelif tahakkuklarını kavraması, aynı zamanda birliği kavraması demektir. (…) Yani Sadreddin Konevî‘nin dediği gibi insanın birliği (vahdâniyet) ve tekliği (ehadiyyet), varlık anlamının birlik ve tekliğini kavramayı hem mümkün kılar hem de süreç içinde insanın kavradığı şeyle özdeşleşerek kavradığı şeyi olduğu şeye dönüştürür. Nitekim Sadreddin Konevî insanın varlık hakkındaki tümel bilgisini yine insanda var olan mutlaklık yönüne dayandırır ve varlık olmak bakımından varlığın mutlaklığı ile insanî öznede gerçekleşen özel varlığın mutlaklığı arasındaki münasebete ‘özel yön’ (el-vechu’l- hâs) adını verir. Konevî’nin metafizik bilginin temeli olarak vazettiği bu özel yön, ancak idrak eden bir öznede bilgi ve davranışa kaynaklık edebileceğinden, ahlâkîlik vasfının insanın hem benlik ve mutlaklık idrakine dayandığını hem de bu idrakle birlikte evrildiğini gösterir.

(…) Kuşkusuz benliğin bireyi aşan toplumsal bir yönü vardır ve bu yön dikkate alınmadan ahlâkîlik vasfı hakkında söylenenler önemli ölçüde yüzeysellik ve sahtelikte ısrar etmek olur. Fakat bu kitabın üçüncü bölümünde geleceği üzere ahlâkî eylemler söz konusu olduğunda benliğin toplumsallığı, bireyin idraki ve tercihleri tarafından dolayımlanır.

Müellifi Muhyiddin İbnu’l-Arabî, 1929 öncesi Türkçesiyle mütercimi ve şârihi Ahmed Avni Konuk olan eseri dört cilt olarak günümüz Türkçesiyle yayına hazırlayanlar Prof.Dr. Mustafa Tahralı ve merhum Dr. Selçuk Eraydın olup bu dört cildin yayınlanması Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları’nca (İFAV) gerçekleşmiştir.

“Ne ölçüde tuhafınıza giderse gitsin (eğer gidiyorsa) hakikat şudur: Âdem soyundan gelen bir insan olmak münfail olmadan fail olunamayacağını bilmeğe çıkar. Sizin anlayacağınız, ibadet yaratılmış olmanın yükünü üzerine almaktan duyulan memnuniyetin izharıdır. ” (s. 17)

“Hepimizin yükselişi, yani beşerî vasıflarımızı insanlık katına çıkarışımız bize verilene ne kadar liyakat gösterdiğimize mebnîdir.” (s. 17)

“Aşağıdaki sözler II. Yeni’nin üç büyük şairinden birinin, Cemal Süreya’nın (diğer ikisi Turgut Uyar ve Edip Cansever) sözleridir: ‘Hedefim bir gazetede sütun sahibi olmaktı. Ben şiir yazmağa bu sebeple başladım. Çünkü benim yetişme çağlarımda edebiyat alanında kendini ispat etmemiş kişiye gazetede yer vermiyorlardı.” (s. 18)

“Şiire okunduğu derecede şiir deme yükümlülüğü altındayız. Şiire şairin yazdığı şey olduğu ölçüde şiir dememiz vaciptir.” (s. 19)

“Beni takatsiz bırakan bizzat kendi kavrayış gücümdür.” (s. 43)

“Bizi dünyanın ilk hür halkıyla dünyanın varlık gücünü şiirden alan ilk milleti arasında olan biten âgâh kılsın. Âmin.” (s. 44)

“Hayatımın meşguliyeti diye bildiğim şiir yazmaya kendimi keşf için başladım. Niçin keşfedecektim kendimi? Keşfe değer olup olmadığım, uyduruk bir nesne olup olmadığım kafamı kurcalıyordu. (…) Şiir yazma disiplinini benimsemekle kafamdaki bütün suallerin cevabına varma yoluna koyuldum. Sefer değildi çıktığım, gezinti değildi. Olsa olsa bir seyahat olabilirdi bu. Kendi seyahatim, keyfimce tertiplediğim bir seyahat. Ne cenk, ne seyran… Seyahat sırasındaki faaliyetimi cazip bulanlar oldu. İyi ki oldu. Olmasaydı ne ben bu satırlara emek verecektim, ne de siz bu yazdıklarımı okuyor olacaktınız. Madem buraya kadar geldik; siz ve ben artık nereye kadar gideceğinden haberdar olduğumuz bir münasebeti kabullenelim.” (s. 51)

İsmet Özel‘in İstiklâl Marşı Derneği internet portali İsmet Özel Köşesi’nde “ALIN TERİ GÖZ NURU ” üst-başlığı altında çıkan “ISMARLAMA CUMHURİYET OLUR; AMA” başlıklı, 14 Ramazan 1443 (15 Nisan 2022) tarihli yazısının (http://www.istiklalmarsidernegi.org.tr/IsmetOzel?Id=118&KatId=7) birkaç yerinden yapacağım alıntılamalar (bunlardan ilki yazının son cümlesi olup bu yazının başlığını teşkil ediyor) oluşturacak yazımı.

“(…) 1917-1991 arasında hüküm süren ve II. Cihan Harbi sonrasından dağılışına, haritadan silinişine kadar ‘süper güç’ vasfıyla anılan SSCB’nin kuruluş yıllarından söz ediyorum.

Büyük Britanya’nın bir kolonisi olmaktan sıyrılıp bağımsız bir devlet olarak dünya siyasetine giren ABD’nin kendine cumhuriyet demekten başka çaresi yoktu. (…) Tarihe göz atmaktan söz ettim. Nasıl yapabiliriz bunu? Gözlerimizi kısmadan bunu başarabileceğimizi sanmıyorum.  (…)
Tarihe bakan gözlerimizi ancak milliyet derdini dert bildiğimiz zaman kısabiliriz. (…) Dünyada Müslümanların başına ne geldi sualini atlayarak Türk tarihine bakmış olmamız yüzyıllar içinde bizi istikametsiz bıraktı.