Adalet üzerine, “Teklif”den (Eylül 2022-Sayı 5) alıntılar olarak o sayıdaki bazı yazılardan bazı sözler
İki aylık düşünce dergisi Teklif’in bu sayısı Adalet üzerine. Bu yazıyı o dergide çıkan yazıların bazılarından yapacağım bazı alıntılamalar oluşturacak.
“Adalet, bulunduğu mertebelere göre vahdetin veya birliğin dağılımıdır. Şimdi bu birlik, ahlâk söz konusu olduğunda; siyaset, iktisat, fizik dünya söz konusu olduğunda tahakkuku değişen bir birliktir. Bundan dolayı neye göre o adaleti sağlayacağımız, hangi bağlamda konuşuyorsak o bağlamdaki ölçüye göre belirleniyor.” (Ömer Türker)
“ Bu o kadar önemli ki, fizik dünyada bile nesnelerin kendi imkân ve kabiliyetlerine göre varlık sahnesinde temsil edilmeleri, onların âdil bir şekilde var-olmaları anlamına geliyor. Bunu topluma uyguladığımız zaman: Toplum içindeki kişilerin sahip oldukları imkân ve kabiliyetler oranında toplumda yer edinmeleri yani her türden artı değerden pay almaları… İmkân ve kabiliyetleri dikkate almayan, dolayısıyla bir şeyin haddini aşan, hakikatini de çiğnemiş olur; bu da adaletsizliktir. Kısaca, nispet meselesini ve birlikle olan ilişkisini çok iyi çözümlememiz gerekiyor. Belki bu noktada Ayhan hocam matematiksel perspektiften bir şeyler söyleyebilir.” (İhsan Fazlıoğlu)
“Aslında adalet varsa birey var demek, bu çok önemli, fert var demek. Adalet aslında ferdi var kılan bir ilke. Yani onun haklarını, ödevlerini belirleyen ama aynı zamanda ona yüklenebilecek ve yüklenemeyecek yüklemleri de belirleyen bir zemin. Belirlenmiş bir bireyi kuran ilke adalet.” (Ahmet Ayhan Çitil)
“Tek bir yerden ve tek bir nispetten bahsetmek yerine, kendisi sayesinde diğer tüm yerlerin anlam-değer kazandığı aslî bir yer ve onunla ilişki içinde oluşan ikincil yerlerden ya da insanın diğer tüm ilişkilerine anlam-değer kazandıran aslî bir ilişki ve onu takip eden ikincil ilişkilerden bahsedebiliriz.” (İbrahim Halil Üçer)
“Hak ve Hakikatle irtibat cihetinden nispeti ihmal ettiğimiz vakit, şeylerin birbirine göre münasebetini veya nispetini mutlaklaştırmak gibi bir noktaya kayarız ve bu kayma ile birlikte mesele işin içinden çıkılmaz hale gelebilir. (Tahsin Görgün)
“Evet hocam şimdi söylememin yeri geldi, başta çok perdeli söyledim ama şimdi açabiliriz. Hocam biz bu konuları konuşuyoruz ama unutmayalım temel bir kriter var. Cenab-I Hak, Kur’an-ı Kerim’de sürekli sâlih insanları vurgular. İnsanın sâlih olmadığı yerde, insanın ürettiği düzenlerin sâlih olmasını beklemek tamamen ahmaklıktır. Dolayısıyla adaleti konuşuyorsak, insanın âdil olduğu yerde adaletten bahsedebiliriz hakiki anlamda.” (Ömer Türker)
No Comments