ulus-devlet Posts

Birinci Dünya Savaşı’nın bitmesinin yüzüncü yıldönümü: etkinlikler ve özellikle Türkiye’nin tavrı üzerine M. Şükrü Hanioğlu’nun dedikleri

 

Dünya ölçüsünde değerli ve seçkin bir akademisyen ve entelektüel olan M. Şükrü Hanioğlu‘nun 18.11.2018 tarihli ve “Unuttuğumuz savaş” başlıklı bir yazısı çıktı. Belli ki, Birinci Dünya Savaşının sona erişinin yüzüncü yıldönümü nedeniyle kaleme alınmış bir yazı bu. Zîra, yazar ifade ediyor yazısının en başında o nedenle “tüm dünyada kapsamlı etkinliklerin düzenlenmiş olduğunu”. Ben bu yazıda üstünde durulan bir hususu, daha yazının başlığında ifade edilmiş bir duruşu /tavrı anlayarak aktarmaya çalışacağım. Yazar, bitişinin yüzüncü yıldönümünde “Birinci Dünya Savaşı ve Türkiye” konusunu bu yazı içerisinde nasıl ele alıyor, bu konuda Türkiye’nin tavrını nasıl görüyor ve değerlendiriyor; bunu yansıtmayı amaçladım.

İki yazıdan ikişer cümle

 

Mahmud Erol Kılıç’ın “Hatıralarımı yazmalı mıyım?” başlıklı yazısından (Yeni Şafak, 26.03.2017):

“(…) İntikamcı bir kültürle yetiştirilmediğim için olsa gerek Şeyh olan büyük dedemin başını dibek taşına dayayıp taşla ezerek şehid eden Sırplara karşı sırf bundan dolayı bir bütün olarak kin ve nefretle hiçbir zaman bakamadım. (…)

Senegal Meclis Başkan Yardımcısı ile oturduk baş başa sohbet ediyoruz. Diyor ki Afrika’yı Müslümanlaştıran dervişlerdir. (…)”
http://www.yenisafak.com/yazarlar/mahmuderolkilic/hatiralarimi-yazmali-miyim-2036966

M. Şükrü Hanioğlu’nun “Teleolojik tarihin kahramanları” başlıklı yazısından (Sabah, 26.03.2017):

“(…) Türkiye bu tür bugünden geriye ve teleolojik, yâni “tarih”in belirli bir amaca ulaşmaya çalıştığını iddia eden yazım ve anlatımın fazlasıyla güçlü olduğu toplumlardan birisidir. (…)

Örneğin Bernard Lewis ve Niyazi Berkes’inkiler gibi “modern, çağdaş ve seküler” Türkiye’nin “doğuşu”nu inceleyen eserler de “tarih”i böyle bir teleoloji çerçevesinde ve “Osmanlı geçmişinin söz konusu karakterdeki bir ulus-devleti doğurmasının kaçınılmaz olduğu temelinde inşa etmiştir. (…)”
http://www.sabah.com.tr/yazarlar/hanioglu/2017/03/26/teleolojik-tarihin-kahramanlari