” Birileri içinden geçtiğimiz zamana ‘bilgi çağı’ isimlendirmesini yakıştırdığından beri, yaşayan herkes bilgilenme konusunda adeta histerik bir çaba içinde… Bilmekten kastın, bilgi görünümlü her şeyi zihnimizde depo etmek olduğuna yaygın biçimde inandık nedense. (…)
Oysa bilgi depolamak insanların değil bilgisayarların işi… Yaşamak için lüzumlu olanı bilmek kâfi insanlar için; kayıtlanmış bilgiyi kullanmanın, fikre, duyguya, pratiğe dönüştürmenin yollarını keşfetsek bu yeter de artar ve rahatlıkla işimizi görür. (…)
Ama nedense her şeyi öğrenmek, her şeyi bilmek bu çağın olmazsa olmaz bir mecburiyeti olarak kabul ediliyor. Buna karşılık bildikleriyle ne yapacağını bilemeyen insanlarla dolup taşıyor dünya. (…)

Zihnimizde üst üste koyarak biriktirdiğimiz şeylerin hayatın içinde karşılıklar bulması için hiçbir arayış içinde değiliz. Hep tekrarladığım örneği buraya da ekleyeyim; kayaç çeşitlerini ezberleyen ama Afyonkarahisar’ın yerini kestiremeyen çocuklar yetiştiriyoruz. Kayaç çeşitleri önemsiz mi? Elbette değil ama o alanda uzmanlaşan, mesai veren insanların bilmesi yeterli bu detayları… (…)
Örnekler çoğaltılabilir, detaya dalıp asıl önemli noktadan uzaklaşmayalım. Nedir o nokta? İnsan ile bilgisayar arasındaki denklemde ‘bilgi’ dediğimiz şeyin bir muhteva farkının olması gereğidir. İnsan, yaşaması için elzem olanın dışındaki bilgiyi biriktirmek değil, özümsemek ve muhakeme etmek durumundadır. (…) Analitik süreçlere dahil edilemeyen bilginin insan için bir yük olmaktan öte bir anlamı herhalde yoktur. Günümüzde bu ikilemde doğru tercihi yapmış bir görüntü vermiyoruz. (…)

‘Eğer belli bir bilgi dozu bilgisizliğimizi azaltıyorsa, yoğun bir yapay zeka dozu da, doğal zekamızın yetersiz olduğuna bizi inandırır ve bizi bu yetersizlikle baş başa bırakır. Bir insandaki en kötü şey, fazla şey bilmesi ve bildiklerinden daha aşağı düzeyde olmasıdır’ diyor ‘Tam Ekran’ kitabında Jean Baudrillard.

(…) Fıtrî zeka, hayatın düşünsel yükünden kaçmak için kolaylık adı altında böyle bir kolaycılığa asla tevessül etmezdi. Çünkü bu insanı otomasyona uğratmak, ‘robotize’ etmektir. “