M. Şükrü Hanioğlu, Max Fisher’ın New York Times’ın ‘The Interpreter’ sütûnunda çıkan tahlilini eleştiriyor
“Kurucu babalara neden müracaat olunuyor?” başlıklı yazısında (Sabah, 5 Ağustos 2018) M. Şükrü Hanioğlu‘nun, bu soruya cevap vermeyi amaçladığı besbelli.
Yazar, Max Fisher’ın iki hafta önce İsrail Parlamentosu’nun “Yahudi Ulus Devleti” kanununu kabûlünü eleştiren makalesinde yaptığı değerlendirmenin muhafazakâr Yahudilerin tepkisine neden olduğunu; ancak Fisher’ın, analizinin tarihî arka planını oluştururken İsrail’in kurucu babası David Ben-Gurion’a ait olduğunu vurguladığı ifadeleri kullanmasını, hem konunun özünün hem de “kurucu babalara atıf yoluyla meşrulaştırma” yaklaşımının tartışılmasını anlamlı kıldığına değinmekte. Yazarın şu ifadesi bunun anlaşılmasını kolaylaştıracaktır: “Burada ilginç olan Fisher’ın, pek çok İsrailli liberal gibi “işgalin sonlandırılması” ve “iki devletli çözüm”ü “kurucu baba”ya referansla meşrulaştırmaya çalışmasıdır.“ Oysa, yazarın işaret ettiği gerçek şu cümlesinde: “Ben-Gurion’un iddia olunanın zıttı siyasetleri savunmuş olmasının konuya başka bir boyut kazandırdığı şüphesizdir.” Bu bağlamda şu ifade de anlamlı ve açıklık getirici:“Dolayısıyla popüler kitaplar kaleme alan Amerikalı Haham Arthur Hertzberg’in iddiasına dayandırılan “Ben-Gurion işgale karşıydı” iddiasının tarihî dayanağı bulunmamaktadır.“
Yazarın şu sözü düşündürücü ve manîdâr: “Dinlerin gerilediği, milliyetçilik, sosyalizm gibi ideolojilerin yükseldiği on dokuzuncu asırda kutsal kitaplar yerine “seküler temel eserler”e başvurulurken, felsefeci ve edebiyatçıların sözleri de yeni devletlerin “kurucu babaları”nın vecizeleri ile ikame edilmiştir.“
Ardından, “kurucu liderin adına “izm” ekleyen toplumlarda ona sıklıkla yapılan atıfların hangi işlevleri yerine getirdiklerine dair örnekler vererek, bunların “vecize tekeli” oluşturduğunu“ ifade etmesi düşündürücü.
https://www.sabah.com.tr/yazarlar/hanioglu/2018/08/05/kurucu-babalara-neden-muracaat-olunuyor
No Comments