Elindeki kırk kuruşun her gün bir mikdarını denize atan adam

“Birisinin elinde kırk kuruşu vardı. Her gece bir kuruşunu denize atardı. / Böylece de nefsine eziyet etmek, her gün onu bir parça daha hırpalamak, sıkıştırmak, üzmek, onun can çekişmesini uzatmak isterdi./ O müslümanlarla beraber savaşa gitti. Savaş sırasında ateş kesilmiş düşmandan yüz çevirmedi./ Bir kere daha yaralandı, tekrar yarasını sardı. Belki yirmi defa bedeninde mızrak kırıldı, ok kırıldı./

Bundan sonra gücü kuvveti kalmadı. Yere düştü aşkının büyüklüğü, doğruluğu, gerçekliği yüzünden; “Allah’ın has kullarının oturduğu en şerefli yere, en yüksek makama” ulaştı. (Bu beyitte Kamer sûresinin şu mealdeki 55. âyetine işaret var: “Takvâ sâhipleri, Hakk meclisinde ve kudret sâhibi, mülkü çok yüce olan Allah’ın yanındadırlar.”) / Doğruluk, Allah’a bağlılık onun uğrunda can vermektir. Aklınızı başınıza alın da bu hususta yarışa girin. Kur’ân’dan: ‘Allah’a verdikleri sözde sadâkat gösteren nice erler vardır.’(Ahzab, 33/23) âyetini oku. / Bütün bu ölümler, sadece sûretin, fizikî bakımdan maddenin, bedenin ölümü değildir. Çünkü beden sâdece rûhun bir âleti, bir kafesidir. / Nice ham kişiler vardır ki, görünüşte kanlarını döktüler. Bedenlerini öldürdüler ama nefislerini öldüremediler. Nefisleri diri olarak o tarafa kaçtı. / Âleti kırıldı, yol kesen diri kaldı. Bindiği hayvan kanını döktü, öldü. Fakat onun binicisi olan nefis ölmedi. / At öldü, yol alınamadı. Menzile varılamadı ama, o ham çirkin ve şaşkın bir halde düştü kaldı. / Her kanını döken şehit olsaydı, öldürülen kâfir de kutlu bir şehit sayılırdı. / Nice şehit olmuş güvenilir kişiler de vardır ki, onlar dünyada ölmüş gibi görünen diri kişilerdir. Onlar âdetâ yaşayan ölülerdir. / Yol kesen hayvanî ruh öldü. Kılıcı olan beden, o savaşı arayan erin elinde duruyor. / Kılıç o kılıç ama, adam o adam değil. Fakat bu görünüş, bu sûret seni şaşırtıyor. / Nefis değişikliğe uğrayıp da ruh ölünce, bu beden kılıcı lütuflar, ihsanlar sahibi Hakk’ın elindedir. / O öyle bir yiğittir ki, onun bütün gıdası, tamamıyla derttir, elemdir. Öbürünün erliği ise toza benzer, ortası boştur.” (s. 487-489)