Balıkesirli HASAN BASRİ ÇANTAY merhûmun (Hıristiyan yılıyla d.1887 Balıkesir- v.1964 İstanbul) KUR’ÂN-I HAKÎM VE MEÂL-İ KERÎM’inden bazı âyetlerin Türkçe ma’nâları bu yazıyı oluşturacak. Başlığı teşkil eden cümle de bir âyet meâlidir (El-Mü’minûn 23/1)

“Andolsun sana vahy ettiğimizi de, dilersek, muhakkak gideriveririz (Beyzavî). Sonra bize karşı onu (geri getirmek için) kendine bir vekil de bulamazsın (Beyzâvî).” (El-İsrâ 17/86)

” De ki: ‘Andolsun, ins-ü cin şu Kur’ânın benzerini (meydana) getirmeleri için bir araya toplansa, birbirine yardımcı da olsalar, yine onun benzerini getiremezler’. (El-İsrâ 17/88)

” Şânıma andolsun ki biz bu Kur‘anda insanlar için her ma’nâdan nice türlüsünü açıklamışızdır. İnsanlardan pek çoğu ise ille gâvurlukda ayak dirediler.” (El-İsrâ 17/89)

“İnsanların —kendilerine hidâyet (rehberi) geldiği zaman — iman etmelerini “Allah bir beşeri mi peygamber gönderdi?” demelerinden başka bir şey men etmedi.” (El-İsrâ, 17/94)

” De ki: ‘Eğer (yeryüzün) de (insanlar gibi) sâkin sâkin yürüyen melekler olsaydı biz ancak (o zaman) onlara gökten melek bir peygamber gönderirdik‘.” (El-İsrâ 17/95)

” De ki: ‘Benimle sizin aranızda hakikî şâhit olarak Allah yeter. Çünkü O, kullarının (her şeyinden) muhakkak haberdârdır, kemâliyle görendir.*” (17/96) * (Onların dış ve iç hallerini bilir de ona göre cezalarını verir. Bu âyette Resûl-i ekrem (sav)e tesliyet (tesellî verme), kâfirlere tehdit vardır. (Beyzâvî).

” Allah kime hidâyet (nasîp) ederse işte o doğru yolu bulmuştur. Kimi de şaşırtırsa artık bunlar için O‘ndan başka aslâ yardımcılar bulamazsın. Biz onları kıyâmet günü körler, dilsizler, sağırlar olarak yüzü koyun haşredeceğiz. Onların varacağı yer cehennemdir ki ateşi yavaşladıkça biz onun alevini artırırız.” (17/97)

” Bu onların cezasıdır. Çünkü onlar âyetlerimizi tanımayarak kâfir oldular; ‘Bir yığın kemik ve kırıntı olunca mı, hakikaten biz mi yeni bir yaratılışla diriltilecekmişiz?’ dediler.” (17/98)

” Onlar gökleri ve yeri yaratan Allah’ın kendileri gibilerini de yaratmağa kâdir olduğunu görmediler mi*? (Allah) onlar için bir ecel tayin etti ki onda hiç şüphe yoktur.** Böyle iken zâlimler ancak gâvurlukta ayak diremiştir.” (17/99 * Bilmiyorlar mı? “Beyzâvî” ** Ecel’den murad ölümlerinden evvel, yahut kıyamet günü başlarına gelecek olan azâbın vaktidir “Hâzin”