Fiil Hastalıklarının Açıklanması
Fiil ve davranışlardaki hastalıklar, bir fiili topluluk içinde yapmanın -söz gelişi namaz kılmak gibi- yalnız yapmaktan daha güzel olmasıdır. Hz. Peygamber böyle biri hakkında şöyle der: “İşte bu, davranışıyla Rabbini kandırmaya çalışan biridir. Namazını toplulukta güzel kılarken yalnız kıldığında kötü kılar.” Bu, nefs hastalıklarının en büyüklerindendir. İlacı ise, “Allah’ın gördüğünü bilmez mi ?” (el-Alak 96/14) âyetiyle “Sizin gizlediğinizi ve açıkladığınızı bilir” (el-En’am 6/3) âyetleridir. Bir rivâyette “Allah kendisinden utanılmaya daha lâyıktır.” denilir. Böyle âyet ve hadisler, bu hastalığın ilacıdır. Bu hastalığın başka bir ilacı da terkibi belirsiz olup, davranışı güzel yapmayla insanın bilgisize öğretmeyi ve gâfile hatırlatmayı amaçlamasıdır. Başka bir hastalık ise, insanlardan dolayı amelî bırakmaktır. Böyle bir davranış, sûfilere göre riya iken insanlar için amel yapmak Allah ehlinin büyüklerinin nezdinde -riya değil- şirkin ta kendisidir. Bunun ilacı ise,“Sizi ve amellerinizi yaratan Allah’tır (es-Saffat 37/96) ve benzeri âyetlerdir.
No Comments